Verkfalli aflýst - samið var við alla viðsemjendur í nótt, aðfararnótt 9. mars 2020.
Á þessari síðu höfum við safnað saman öllum mögulegum upplýsingum um atkvæðagreiðslu og verkfall sem liggja fyrir. Ef spurningum þínum er ekki svarað getur þú sent inn fyrirspurn, sjá neðst á þessari síðu eða hringt í síma 525-8330. See also information in English
Verkfallsmiðstöð
Verkfallsmiðstöð verður starfrækt á Grettisgötu 89, 1. hæð, opið frá kl. 9-18. Utan höfuðborgarsvæðisins bendum við félagsmönnum á að hafa samband við trúnaðarmann á viðkomandi vinnustað varðandi skipulag verkfallsvörslu.
Verkfallsverðir
Til að fylgjast með því að verkfall sé virt og verkfallsbrot séu ekki framin á vinnustöðum halda stéttarfélög uppi verkfallsvörslu. Verkfallsverðir í merktum vestum, tveggja til fjögurra manna teymi, fara á milli vinnustaða og kanna eftirfarandi:
Reglur í verkfallsvörslu
Verkfallsbrot - hvaða störfum má sinna í verkfalli?
Umsóknir um undanþágu skal senda viðkomandi undanþágunefnd rafrænt, sjá hér neðar. Það er eingöngu stjórnandi sem getur sent undanþágunefnd undanþágubeiðni. Undanþágunefndir verða starfandi gagnvart ríkinu, Reykjavíkurborg og Sambandi íslenskra sveitarfélaga og hafa þær nú opnað fyrir umsóknir um undanþágur. Boðuð verkföll munu hefjast mánudaginn 9. mars næstkomandi, náist samningar ekki fyrir þann tíma.
Undanþágubeiðni - Ríkið - óvirk umsóknarsíða
Undanþágubeiðni - Reykjavíkurborg - óvirk umsóknarsíða
Undanþágubeiðni - Samband íslenskra sveitarfélaga - óvirk umsóknarsíða
Opinberar stofnanir og sveitarfélögin í landinu senda ár hvert undanþágulista á stéttarfélög til samþykktar svo hópur fólks er þegar á undanþágu og mun vinna í verkfallinu. Ef í ljós kemur að einhverjar stöður vantar á listann geta stjórnendur á vinnustöðum sent undanþágubeiðni.
Samkvæmt 20. grein laga um kjarasamninga opinberra starfsmanna nr. 94/1986 segir um heimild til að kalla starfsmenn til vinnu:
Sé verkfall hafið er heimilt að kalla starfsmenn, sem eru í verkfalli, tímabundið til vinnu í þeim tilgangi að afstýra neyðarástandi.
Samkvæmt 21. grein sömu laga segir um undanþágunefnd:
„Nefnd tveggja manna ákveður hverjir skulu kvaddir til starfa skv. 20. gr. Annar nefndarmanna skal tilnefndur af því stéttarfélagi sem á í verkfalli en hinn af viðsemjanda þess. Ákvarðanir um kvaðningu til vinnu skulu teknar með atkvæðum beggja nefndarmanna og eru þær endanlegar.“
Undanþágunefnd fjallar um einstök störf en ekki einstök verk sem starfsmenn taka að sér í verkfalli.
Ef starfsmaður í verkfalli er kallaður til vinnu vegna undanþágu sem samþykkt hefur verið að stéttarfélaginu getur hann ekki neitað að koma til vinnu.
Starfsmaður í vinnu á undanþágu fær greidd laun.
Undanþágulistar í verkfalli yfir störf hjá:
Undanþágulisti (einnig nefndur öryggislisti) er listi yfir störf sem undanþegin eru verkfalli. Á honum er tilgreindur sá fjöldi félagsmanna sem skal vera við störf í verkfalli á hverri stofnun og deild. Listinn er sundurgreindur niður á vaktir. Tilgangur listanna er að tryggja „nauðsynlegustu öryggisgæslu og heilbrigðisþjónustu“ (eins og segir í lögum 94/1986) og koma í veg fyrir skaða.
Stjórnendur á hverri stofnun ákveða hvaða starfsmenn starfa á undanþágu í þeim tilvikum sem margir starfsmenn eru með sama starfsheiti. Í vaktakerfum skal fara eftir þeirri vaktaskýrslu sem liggur fyrir þegar valinn er starfsmaður til þess að vinna í verkfalli samkvæmt undanþágulista. Séu fleiri skráðir á vakt en tiltekið er á undanþágulista ákveður stjórnandi hvaða starfsmaður vinnur vaktina.
Hvað ef félagsmaður sem á að mæta samkvæmt undanþágulista veikist, hvernig virkar það?
Túlkun okkar er sú að ef félagsmaður sem á að mæta samkvæmt undanþágulista veikist þá eigi að greiða honum laun líkt og um unnin dag væri að ræða. Þessi túlkun byggist á því að umræddum starfsmanni er ætlað að gangi í þau störf sem eru á undanþágulista, þ.e. viðkomandi væri við störf í verkfalli ef ekki kæmi til veikinda.
Um að gera að hafa samband við skrifstofu Sameykis í s. 525-8330 eða senda póst á sameyki@sameyki.is ef eitthvað er óljóst.
Vinnustöðvun hefst þann 9. mars og nær til um 8000 starfsmanna hjá ríki, Reykjavíkurborg, Seltjarnarnesbæ, Akraneskaupstað og Höfða hjúkrunar- og dvalarheimis sem leggja niður störf í tvo sólarhringa 9. og 10. mars.
Félagsmenn hjá eftirfarandi stofnunum halda hins vegar strax áfram í ótímabundnu verkfalli; Skattinum (áður Ríkisskattstjóra og Tollstjóra), Sýslumannsembættunum, Frístundaheimilum Reykjavíkurborgar, Grunnskólum Reykjavíkurborgar, Þjónustu- og nýsköpunarsviði Reykjavíkurborgar, Akraneskaupstað, skólaskjóli/frístundamiðstöð Seltjarnarnesbæjar, grunn- og leikskólum Seltjarnarnesbæjar og mötuneyti Mýrarhúsaskóla.
Næsta tímabundna allsherjarvinnustöðvun verður hjá öllum félagsmönnum ríkis, Reykjavíkurborgar, Seltjarnarnesbæjar og Höfða hjúkrunar- og dvalarheimilis í tvo sólarhringa 17. og 18. mars og síðan í einn sólarhring þriðjudaginn 24. mars og fimmtudaginn 26. mars og að lokum í tvo sólarhringa 31. mars og 1. apríl áður en ótímabundið allsherjarverkfall hefst síðan miðvikudaginn 15. apríl þar til samið verður.
Hér má nálgast heildaryfirlit yfir hvenær félagsmenn BSRB eru í verkfalli.
Sjá nánar hér að neðan:
Verkfallsaðgerðir eru sem sagt tvískiptar, tímabundið allsherjarverkfall ákveðna daga og ótímabundin verkföll ákveðinna stofnana.
Þeir sem fara í ótímabundið verkfall frá og með 9. mars eru allir félagsmenn Sameykis sem starfa hjá eftirfarandi stofnunum:
Þeir sem fara í tímabundið allsherjarverkfall ákveðna daga (skæruverkfall) eru allir félagsmenn Sameykis sem starfa hjá:
Tímabundna allsherjarverkfallið (skæruverkfall) verður eftirfarandi daga:
Ótímabundið verkfall hefst frá og með miðnætti aðfararnótt miðvikudagsins 15. apríl 2020.
Félagsmenn hjá neðantöldum atvinnurekendum fara ekki í verkfall og greiða ekki atkvæði um boðun verkfalls:
* SFV: Ás, Eir, Grund, Hamrar, HNLFÍ, Hrafnista Hafnarfirði, Hrafnista Kópavogi, Hrafnista Reykjavík, Hrafnista Hlévangi, Hrafnista Nesvöllum, Krabbameinsfélagið, Mörk, Sjálfsbjargarheimilið, Skjól, Skógarbæ og Vigdísarholt (Sunnuhlíð).
** Sjálfseignarstofnanir: Bændasamtök, Búnaðarsambönd, Dansmennt, Fjölmenningarsetur, Fjölmennt, Gigtarfélag, Heilsustofnun NLFÍ, Kirkjugardar Reykjavíkurprófastdæma, Lífeyrissjóður starfsmanna ríkisins, Listaháskóli Íslands, MS félagið, Norræna húsið, Reykjalundur, Staðlaráð Íslands, Styrktarfélag lamaðra og fatlaðra, Tækniskólinn og Viðlagatrygging.
Verkfallsaðgerðir eru tvískiptar, annars vegar allsherjarverkfall og hins vegar ótímabundið verkfall.
Allsherjarverkfall verður á eftirfarandi dögum og þá leggja félagsmenn Sameykis hjá Ríki, Reykjavíkurborg, Höfða hjúkrunar og dvalarheimili og Seltjarnarnesbæ niður störf:
Ótímabundið verkfall félagsmanna hefst frá og með kl. 00:00 mánudaginn 9. mars 2020 hjá Skattinum (áður Ríkisskattstjóra og Tollstjóra), Sýslumannsembættunum, Þjónustu og nýsköpunarsvið Reykjavíkurborgar, grunnskólum og frístundaheimilum hjá Reykjavíkurborg, leik- og grunnskóla hjá Seltjarnarnesbæ og allir starfsmenn hjá Akraneskaupstað.
Allir félagsmenn í verkfalli fá verkfallsbætur.
Verkallsaðgerðir Sameykis verða tvískiptar; annars vegar ótímabundið verkfall hjá tilteknum stofnunum frá og með 9. mars næstkomandi og hins vegar verkfall allra á tilteknum dögum frá og með 9. mars sem endar í ótímabundnu allsherjarverkfalli allra frá og með 15. apríl.
Greiðsla verkfallsbóta verður með tvennum hætti:
Staðgreiðsla er tekin af verkfallsbótunum samkvæmt 2. skattþrepi. Ekki er möguleiki að leggja inn skattkort vegna þessarar greiðlsu.
Félagsmenn sækja um verkfallsbætur til Sameykis eftir að verkfallsaðgerðum hefur verið aflýst og umsóknarferli verður sérstaklega kynnt þegar þar að kemur.
Laun falla niður í verkfalli. Líklegt er að laun verði dregin af öllum félagsmönnum sem verkfall nær til þá daga sem verkfall stendur yfir.
Félagsmenn sem vinna í verkfalli, eru á undanþágu, eiga rétt á launum fyrir þann tíma sem þeir vinna.
Hver og einn félagsmaður gæti þurft að fara fram á að fá greitt ef hann hefur verið starfandi samkvæmt undanþágulista, við beinum því til félagsmanna að halda utan um sína tíma. Reynslan frá verkfalli 2015 var sú að í einhverjum tilfellum var launakeyrslan vitlaus þar sem fólk hafði verið kallað inn með stuttum fyrirvara á undanþágu og fórst fyrir að skrá það í launakerfið.
Meginreglan sú að réttarsamband starfsmanna og atvinnurekanda fellur niður á meðan á verkfalli stendur og eru aðilar ekki bundnir af ákvæðum ráðningarsamnings á þeim tíma sem verkfall varir. Þannig falla launagreiðslur niður og skyldur starfsmanns til að inna af hendi vinnu sömuleiðis.
Þegar verkfalli hins vegar lýkur vakna skyldur aðila á ný og er mönnum skylt að koma þá strax til vinnu og atvinnurekanda jafnframt skylt að taka við starfsmönnum sínum í vinnu. Hins vegar hefur almennt verið litið svo á að verkföll hafi ekki áhrif á ávinnslu réttinda. Þannig telst sá tími sem fólk er í verkfalli til vinnutíma þegar réttur viðkomandi er reiknaður út.
Þegar félagsmaður er í orlofi/sumarfríi þá telst hann vera í verkfalli. Hann fær því ekki laun frá vinnuveitanda og orlofstaka hans fellur niður á þeim tíma sem verkfall stendur. Félagsmenn í orlofi/sumarfríi fá greitt úr Vinnudeilusjóði líkt og aðrir í samræmi við úthlutunarreglur Vinnudeilusjóðs.
Ef félagsmaður er á fyrirframgreiddum launum og fyrirfram ákveðin og skipulögð orlofstaka hefst áður en verkfall skellur á telst hann vera í orlofi.
Vinnuveitanda er ekki heimilt að kalla til vinnu félagsmenn sem hafa verið í sumarfríi eða vaktafríi eftir að verkfall er hafið, ekki frekar en aðra félagsmenn, nema þá ef þeir eru á undanþágulista eða eru kallaðir til vinnu samkvæmt ákvæði 20. gr. laga nr. 94/1986. Skiptir í því sambandi ekki máli hvort starfsmaður hefur hafið orlof eða hvort hann hugðist hefja það á verkfallstímabilinu.
Um þessa spurningu gildir sama svar og að ofan.
Það má ekki bæta í mönnun vegna verkfalls. Aðrir starfsmenn eiga ekki að fá aukin verkefni, utan þeirra er þeir sinna öllu jöfnu. Litið hefur verið svo á að með því að fjölga öðrum starfsmönnum sé verið að láta þá ganga í störf félagsmanna.
Æðstu stjórnendur geta gengið í öll störf í verkfalli þar sem þeir bera ábyrgð á rekstri stofnunarinnar. Þannig má t.d. rektor eða skólastjóri ganga í störf húsvarðar og opna skólabyggingu fyrir nemendur, svara í síma o.s.frv.
Eingöngu æðstu stjórnendur mega ganga í störf undirmanna í verkfalli. Í tilfelli skóla er það skólastjóri og í tilfelli leikskóla er það leikskólastjóri.
Varðandi þá sem eru undanþegnir verkfallsheimild samkvæmt 19. gr. laga um kjarasamninga opinberra starfsmanna. Þeir starfsmenn mega sinna áfram sínum störfum en þeir mega ekki ganga inn í störf annarra eða undirmanna, nema þeir séu æðstu stjórnendur.
Laun í námsleyfi falla niður í verkfalli og verður félagsmaður að taka leyfið út seinna.
Félagsmaður sem er í námsleyfi getur hins vegar sótt um verkfallsbætur því hann á rétt á greiðslu úr Vinnudeilusjóði líkt og hann sé í starfi.
Félagsmanni sem verkfall nær ekki til er ekki heimilt að neita að koma til vinnu í verkfalli. Honum ber að sinna boði yfirmanns um að koma til starfa við þessar aðstæður sbr. almenn ákvæði laga um réttindi og skyldur opinberra starfsmanna ríkisins nr. 70/1996.
Allir félagsmenn sem verkfallið nær til verða að sækja rafrænt um verkfallsbætur í gegnum Mínar síður Sameykis. Umsóknarform um verkfallsbætur verður sett inn eins fljótt og unnt er. Þar verður óskað eftir upplýsingum um starfshlutfall félagsmanna og hvert eigi að leggja inn bæturnar.
Í verkfalli má ekki bregða út af vananum, framkvæma skal störf með venjubundnum hætti.
Næsti stjórnandi má sinna þeim störfum sem hann er vanur að sinna og engu öðru.
Ef þú ert ekki starfsmaður hjá viðsemjendum sem verkfallið nær til, þá ert þú ekki að fara í verkfall.
